Yaklaşık 6 ay önce kafama esip uğraşmaya başladığım ev sunucusu (home server) konusunda neredeyse hiç nitelikli Türkçe kaynak olmadığını fark edince kendi başımdan geçenlerden ve okuduklarımdan öğrendiğim bilgileri kayda geçirmek ve bu kayıtları da sitemden yayınlamak istedim. İlk bölümde ev sunucumun teçhizat ve teşkilatını kısaca özetleyip neyi ne için kullandığımı açıklayacağım. Takip edecek bölümlerde ise her bir çözümün detayına inip kurulum ve yapılandırmasını anlatacağım. Yazdıklarımla alakalı sorunuz olursa e-posta adresimden ulaşabilirsiniz.
Ev sunucusu, ev ağınızda konumlandırılmış ve umumiyetle merkezi veri depolama ve sunma cihazı olarak görev yapan bir alettir. Genelde bir ev sunucusu her zaman açıktır, bolca depolama sahibidir ve ihtiyaç duyulduğu her an dosya ve veri sunmaya hazırdır. Donanım olarak Raspberry Pi’dan tutun çoklu işlemci destekli üst seviye anakartlara kadar çok geniş yelpazede ürünler kullanılabilir.
Ben aslında en başta ağ bağlantılı depolama (NAS) hevesimi karşılamak için konuyla ilgilenmeye başlamıştım. Çünkü hazır satılan ürünlerin fiyatları sağladıkları donanıma göre hiç iç açıcı değildi. Örnek olarak araştırırken karşıma çıkan modellerden birini inceleyebiliriz. Bu yazıyı yazdığım zaman satış fiyatı 2800₺ olan Synology DS218’in oldukça tuzlu fiyatına rağmen içinde oldukça güçsüz bir işlemci ve sadece 2GB bellek var. Üstelik fiyatına diskler dahil değil! Bu durumu görünce bu fiyata düşük güç tüketimli bir masaüstü bilgisayar toplayıp kendim yapılandırarak sunucu görevi gördürmenin hem daha uygun fiyatlı hem de daha kullanışlı olacağına karar verdim.
Elimde başka bir projeden artan ve boşta duran Intel H110 soketli bir anakart vardı. Onu değerlendirmek istediğim için uyumlu bir işlemci araştırdım. 4 çekirdeğe ve sadece 35 W güç tüketimine sahip olan i5-6500T’yi satın aldım. Bellek için başta 8 GB yeterli olur diye düşünmüştüm ama biraz daha boşluk payı istediğim için sonrasında bir 8’lik daha alarak toplam belleği 16 GB’a çıkardım. Depolama için de yedekli çalışmak üzere 2 adet 8 TB sabit disk edinince donanım kısmını halletmiş oldum.
Sunucunun temeli olarak kullanabileceğim birçok seçenek vardı. Debian kurup istediğim her şeyi elle yapılandırmak ile OpenMediaVault kurup üzerinden devam etmek arasında kaldım, ayrıntılı araştırdıktan sonra OMV’nin daha mantıklı olduğuna karar verdim. OMV, Debian tabanlı ve veri depolama için özelleştirilmiş bir Linux dağıtımı. İlave faydası ise dosya sistemlerini ve SMB, FTP vs. ile veri aktarım işlerini sizi uğraştırmadan kendisi yapılandırabilmesi.
Temelin üzerine kurduğum yapının bileşenleri de şu şekilde:
Docker
Aşağıda sayacağım servisleri konteyner olarak çalıştırmaya yarayan platform.
Portainer
Docker konteynerlerini yönetmek için kullanışlı bir görsel arayüz.
Nginx Proxy Manager
Sunucunuzdan internete çıkaracağınız servisler için reverse proxy.
Jellyfin
Medya sunucusu, sunucunuzda depoladığınız dizi, film ve müzikleri Netflix benzeri bir arayüz ile kullanıcıya sunmaya yarıyor.
Radarr
Otomatik film indirme programı. İndirmek istediğiniz filmi sizin için BitTorrent indexerlarında arayıp istediğiniz torrent istemcisinde sıraya koyar.
Sonarr
Radarr’ın dizi için olanı.
Requestrr
Radarr ve Sonarr için Discord botu.
Bazarr
Otomatik altyazı indirici.
DDclient
İnternet servis sağlayıcıları ev kullanıcılarına dinamik IP verdiği için DNS kaydınızın IP hedefini elle değiştirmeniz gerekir. Bu script o işlemi otomatize ediyor. Ben CloudFlare ile birlikte kullanıyorum. Belirli periyotlarda sunucumun harici IP’sini tespit edip CloudFlare’deki DNS kaydımı güncelliyor. Böylece DNS kaynaklı down time yaşanmamış oluyor.
Duplicati
Sunucumda çalışan servislerin config dosyalarını hem harici bir diske hem de bir bulut hizmetine yedeklememi sağlayan servis. Böylece eğer ana disk bozulursa veya başka bir sorun çıkarsa sunucudaki tüm servisleri en baştan yapılandırmak zorunda kalmayacağım.
Scrutiny
Disk sağlıklarını takip etmeye yarayan ve arayüzünü çok beğendiğim basit bir servis.
Jackett
Sonarr ve Raddar için indexer sağlayıcısı.
qBittorrent
Tüm servisler için indirme istemcisi.
Wireguard
Ev ağıma uzaktan bağlanıp servislere erişmeme yarayan VPN hizmeti.
Bu servislerin kendi sayfalarından bilgi edinebilirsiniz. Sonraki yazılarımda her birine detaylı olarak değineceğim.
Ev Sunucusu Notlarım — 5 Ocak 2021